با پیشرفت فناوری و نیاز روز افزون کاربران به تجربه‌های تعاملی و آسان در وب، وب اپلیکیشن‌ها و وب سایت‌ها به عنوان دو راهکار مهم برای ارائه خدمات و اطلاعات به مخاطبان برخوردارند. در دنیای دیجیتال امروز، طراحی اپلیکیشن و وب سایت‌ها نقش مهمی را در ارائه خدمات و اطلاعات به کاربران ایفا می‌کنند. اگرچه به نظر ممکن است این دو مفهوم یکسان به نظر برسند، اما وب اپلیکیشن و وب سایت دارای تفاوت‌های مهمی هستند. اما تفاوت وب اپلیکیشن و وب سایت در چیست و چگونه می‌توانیم این دو را از هم تشخیص دهیم؟ برای درک بهتر این موضوع بهتر است ابتدا به تفکیک به معرفی هر کدام بپردازیم.
تعریف وب اپلیکیشن (Web Application)
وب اپلیکیشن‌ها به نرم افزارهایی اطلاق می‌شود که از طریق مرورگر وب قابل دسترسی هستند. آن‌ها معمولاً قابلیت‌های پیشرفته‌تری را نسبت به وب سایت‌ها دارند و به کاربران اجازه می‌دهند با استفاده از آن‌ها به طور مستقیم با سرویس‌ها و اطلاعات تعامل برقرار کنند. برخلاف وب سایت‌ها که به صورت اطلاعاتی استاتیک نمایش داده می‌شوند، طراحی اپلیکیشن در شیراز قابلیت تعامل و ورود داده را برای کاربران فراهم می‌کنند و به صورت داینامیک عمل می‌کنند. اگر بخواهیم چند وب اپلیکیشن به شما معرفی کنیم می‌توان از شبکه‌های اجتماعی مانند فیسبوک، توییتر، اینستاگرام و سرویس‌های پخش آنلاین موسیقی مانند اسپاتیفای و پیام رسان‌هایی مانند تلگرام و واتس اپ نام برد که شما قطعا آن‌ها می‌شناسید و از آن‌ها استفاده کرده‌اید.
قابلیت‌های پیشرفته وب اپلیکیشن
1. دریافت نوتیفیکیشن و اعلان‌ها حتی در صورت غیرفعال بودن وب اپلیکیشن
2. دسترسی آفلاین به آن‌ها
3. دسترسی به ویژگی‌های سخت افزاری مانند دوربین، حسگرها و ... با استفاده از API های مربوطه
4. قابلیت ذخیره سازی داده‌ها در حافظه محلی دستگاه برای استفاده از آن‌ها در حالت آفلاین
معرفی انواع وب اپلیکیشن‌ها
وب اپلیکیشن‌ها را از نظر نوع وب اپلیکیشن و محتوای آن می‌توان به چند دسته‌بندی مختلف تقسیم کرد. در زیر، چند نمونه از انواع رایج وب اپلیکیشن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
1. وب اپلیکیشن‌های اداری و مدیریتی: این نوع از وب اپلیکیشن‌ها برای مدیریت و اجرای عملیات اداری و سازمانی استفاده می‌شوند مانند CRM، سامانه‌های مدیریت منابع انسانی، سیستم‌های مدیریت پروژه و... .
2. وب اپلیکیشن‌های تجارت الکترونیک (E-commerce Web Applications): این نوع از وب اپلیکیشن‌ها به فروشگاه‌های آنلاین و سیستم‌های تجارت الکترونیک مرتبط هستند و امکان خرید و فروش محصولات و خدمات را برای کسب و کارها از طریق ارتباط آنلاین فراهم می‌کنند. برخی از آن‌ها شامل فروشگاه‌های آنلاین، سیستم‌های پرداخت آنلاین و سیستم‌های مدیریت سفارشات می‌باشد مانند دیجی کالا و آمازون.
3. وب اپلیکیشن‌های شبکه‌های اجتماعی (Social Web Applications): این نوع از وب اپلیکیشن‌ها به کاربران امکان ایجاد پروفایل شخصی، ارتباط با دیگر کاربران، به اشتراک گذاری محتوا و شبکه‌سازی را می‌دهند، مانند فیسبوک، اینستاگرام، توییتر و لینکدین.
این‌ها فقط چند نمونه از انواع رایج وب اپلیکیشن هستند و با توجه به نیازها و صنعت مورد نظر، می‌توان انواع دیگری را تعریف کرد. هر نوع وب اپلیکیشن برای هدف خاصی طراحی و توسعه داده می‌شود و قابلیت‌ها و ویژگی‌هایی را دارد که با نیازهای مرتبط با آن هدف سازگار است.
تعریف وب سایت (website)
وب سایت‌ها به مجموعه صفحات متصل و مرتبط وب حاوی محتوای چندرسانه‌ای اطلاق می‌شوند که از طریق مرورگر وب با استفاده از یک دامنه قابل دسترسی هستند. وب سایت‌ها انواع مختلفی دارند و هرکدام از آن‌ها اطلاعاتی را به صورت آنلاین به کاربران ارائه می‌دهند مانند اطلاعات شرکت، محصولات و خدمات، مقالات و محتواهای دیگر. وب سایت‌ها معمولاً به صورت استاتیک هستند و تعامل کمتری با کاربران دارند.
قابلیت های پیشرفته وب سایت
1. جستجوی پیشرفته در محتوا و صفحات وب سایت
2. فرم‌های پیچیده برای جمع آوری اطلاعات از کاربران
3. سیستم عضویت و حساب کاربری
4. تجربه کاربری متناوب مانند تغییر زبان
چرا به وب اپلیکیشن‌ها و وب سایت‌ها نیاز داریم؟
پس از تعریف وب اپلیکیشن و وب سایت بهتر است به بررسی نیاز ما به هرکدام و تاثیر آن‌ها در زندگی روزمره بپردازیم تا در شناسایی تفاوت وب اپلیکیشن و وب سایت به ما کمک کند. وجود وب سایت‌ها و وب اپلیکیشن‌ها و استفاده از آن‌ها در دنیای امروز ضروری است؛ در زیر به برخی از دلایل پرداخته‌ایم:
1. دسترسی آسان به اطلاعات: وب سایت‌ها و وب اپلیکیشن‌ها به ما امکان می‌دهند به صورت سریع و آسان به اطلاعات مورد نیازمان دسترسی پیدا کنیم. می‌توانیم به اخبار، رویدادها، محصولات، خدمات و سایر اطلاعات تنها با چند کلیک دسترسی داشته باشیم.
2. تجربه کاربری بهتر: وب اپلیکیشن‌ها با استفاده از قابلیت‌های پیشرفته، تعاملی و گرافیکی برای کاربران تجربه کاربری (UX) بهتری ایجاد می‌کنند. این امکانات شامل ایجاد تغییرات و شخصی سازی در رابط کاربری بصری (UI) ، امکانات تعاملی مانند درگ و دراپ، نمودارها و گالری‌ها، اعلان‌ها و دسترسی آسان به ابزارها است که وب سایت‌ها قادر به در اختیار گذاشتن این امکانات به کاربران نیستند.
3. قابلیت‌های پیشرفته: وب اپلیکیشن‌ها امکانات پیشرفته‌تری را نسبت به وب سایت‌ها به کاربران ارائه می‌دهند. آن‌ها می‌توانند از قابلیت‌هایی مانند مکان یابی، پیام رسانی، سفارش آنلاین، پرداخت الکترونیکی و دسترسی به سیستم‌های خارجی استفاده کنند.
4. تعامل و چند وجهی: وب اپلیکیشن‌ها امکان برقراری ارتباط و تعامل بیشتری با کاربران را فراهم می‌کنند. آن‌ها قابلیت ثبت نظرات، امتیازات، بازخوردها و مشارکت کاربران را دارند و می‌توانند این قابلیت‌ها را جمع آوری کنند و به تعاملات دوطرفه بین کاربران و سرویس دهنده‌ها کمک کنند.
5. همراهی و پوشش گسترده: با توجه به انتشار گسترده تلفن همراه و دسترسی آسان به اینترنت، وب اپلیکیشن‌ها به ما این امکان را می‌دهند که همیشه و در هر زمانی به خدمات و اطلاعات مورد نیازمان دسترسی داشته باشیم.
تفاوت در عملکرد وب اپلیکیشن و وب سایت
اکنون با مفهوم هر کدام جداگنه آشنا شدیم و دانستیم که وب اپلیکیشن و وب سایت چیست؛ حال بیایید به بررسی تفاوت وب اپلیکیشن و وب سایت در عملکرد بپردازیم. وب اپلیکیشن‌ها و وب سایت‌ها در نحوه عملکرد و تعامل با کاربران تفاوت‌های قابل توجهی دارند. وب اپلیکیشن‌ها اغلب دارای رابط کاربری پویا و تعاملی هستند که به کاربران اجازه می‌دهند با استفاده از عناصری نظیر فرم‌ها، دکمه‌ها و منوها با آن تعامل برقرار کنند. علاوه بر این، وب اپلیکیشن‌ها به کمک فناوری‌های پیشرفته مانند جاوا اسکریپت، AJAX و واسط برنامه‌نویسی (API) قادر به بارگیری و نمایش داده‌ها در زمان واقعی هستند و به صورت زنده تغییرات قابل مشاهده هستند.
اما در این میان وب سایت‌ها به طور عمده اطلاعات را در قالب صفحات استاتیک نمایش می‌دهند و تعامل کمتری با کاربران دارند. آن‌ها معمولاً از زبان‌های سمت سرور و نشانه گذاری وب مانند HTML و CSS برای نمایش محتوا استفاده می‌کنند و ارتباط با سرور و اتصال آنلاین به صورت همیشگی باید برقرار باشد در غیر این صورت نمی‌توان به آن‌ها دسترسی داشت.
تفاوت وب اپلیکیشن و وب سایت؛ تعامل با کاربران را درک کنید
در عصر دیجیتالی امروز، تعامل با کاربران یکی از جنبه‌های مهم در طراحی و پیاده‌سازی وب سایت‌ها و وب اپلیکیشن‌ها است. این دو پلتفرم، اگرچه به نظر ممکن است شبیه به یکدیگر باشند، اما در روش استفاده و دسترسی به آن‌ها و همچنین قابلیت‌های تعامل با کاربران تفاوت‌های چشمگیری دارند؛ پس بیایید تفاوت وب اپلیکیشن و وب سایت را در تعامل با کاربران مقایسه کنیم.
تعامل با کاربر در وب اپلیکیشن
وب اپلیکیشن‌ها به کاربران امکانات تعاملی و پویا را ارائه می‌دهند. آن‌ها قابلیت‌هایی مانند فرم‌های تعاملی، منوها، کنترل‌های لمسی و رابط کاربری پیشرفته دارند. این امکانات به کاربران اجازه می‌دهند تا با سیستم تعامل داشته باشند، داده وارد کنند و نتایج را در لحظه مشاهده کنند. همچنین، وب اپلیکیشن‌ها می‌توانند از فناوری‌هایی مانند شبکه‌های اجتماعی، نقشه‌ها، دوربین‌ها و حسگرهای مختلف دستگاه‌های هوشمند برای ایجاد تعاملات پیشرفته با کاربران استفاده کنند.
تعامل با کاربر در وب سایت
وب سایت‌ها نیز دارای تعاملاتی با کاربر هستند اما نه به اندازه وب اپلیکیشن‌ها. بیشترین تعاملات در وب سایت‌ها ممکن است شامل فرم‌های تماس، نظرسنجی‌ها، دکمه‌ها و منوهای ساده باشند و فراتر نمی‌روند و محدود هستند. علاوه بر آن، وب سایت‌ها نمی‌توانند از قابلیت‌های پیچیده تعاملی مانند دوربین‌ها یا حسگر دستگاه استفاده کنند. تعاملات در یک وب سایت به صورت ارائه اطلاعات، لینک‌ها و عملیات ساده تر انجام می‌شود.
تکنولوژی‌های به کار گرفته شده در توسعه وب سایت و وب اپلیکیشن
همانطور که دانستیم وب اپلیکیشن و وب سایت تفاوت‌های زیادی با یکدیگر دارند، این نکته را نیز باید در نظر داشت که در تکنولوژی طراحی و توسعه هر دو نیز تفاوت‌هایی به چشم می‌خورد. در طراحی و پیاده‌سازی وب اپلیکیشن‌ها و وب سایت‌ها، استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته می‌تواند نقش کلیدی در ارائه تجربه کاربری برتر و بهبود عملکرد داشته باشد. در زیر پراستفاده‌ترین تکنولوژی در توسعه وب سایت و وب اپلیکیشن آمده است.
1. HTML و CSS
HTML و CSS دو تکنولوژی اصلی برای ساختاردهی و طراحی صفحات وب هستند. HTML برای تعریف ساختار و اجزای صفحه مورد استفاده قرار می‌گیرد، در حالی که CSS برای طراحی و استایل دهی به اجزا وب سایت یا وب اپلیکیشن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2. جاوا اسکریپت (JavaScript)
جاوا اسکریپت یک زبان برنامه‌نویسی سمت کاربر است که برای ایجاد تعاملات پویا و پیشرفته در وب اپلیکیشن‌ها و وب سایت‌ها استفاده می‌شود. با استفاده از جاوا اسکریپت، می‌توان عملیاتی مانند اعتبارسنجی فرم‌ها، بارگیری داده‌ها و ... را به صورت پویا طراحی کرد و افکت‌ها و تعاملات بصری را ایجاد کرد.
3. AJAX (Asynchronous JavaScript and XML)
AJAX یک تکنیک است که به وب اپلیکیشن‌ها و وب سایت‌ها اجازه می‌دهد اطلاعات را بدون نیاز به بارگیری یک صفحه کامل، به صورت غیرهمزمان و پویا بارگیری کنند. در واقع با استفاده از AJAX، می‌توان همزمان محتوای صفحه وب را به روزرسانی کرد و بارگیری داده‌ها را بهبود بخشید.
4. فریمورک‌ها و کتابخانه‌ها
فریمورک‌ها و کتابخانه‌های مختلفی برای توسعه وب اپلیکیشن‌ها و وب سایت‌ها وجود دارند؛ مانند React، Angular، Vue.js، Django، Ruby on Rails و ... . این فریمورک‌ها و کتابخانه‌ها امکانات پیشرفته‌تری در اختیار برنامه‌نویسان قرار می‌دهند و به سرعت و کارایی پروژه‌ها کمک می‌کنند.
معایب وب اپلیکیشن و وب سایت چیست؟
هر یک از وب سایت‌ها و وب اپلیکیشن‌ها دارای مزایا و معایب خاص خود هستند به همین منظور به بررسی معایب و مشکلات رایج وب اپلیکیشن و وب سایت می‌پردازیم. هنگام بررسی معایب وب سایت‌ها تجربه کاربری نیمه تعاملی، نیاز به اتصال پایدار به اینترنت و نقص‌های امنیتی به چشم می‌خورند. در مقابل، معایب وب اپلیکیشن‌ها نیز قابل چشم پوشی نیستند از جمله نیاز به نصب آن بر روی دستگاه، نیاز به بروزرسانی، مصرف بیشتر منابع دستگاه نسبت به وب سایت. همچنین در مقایسه این دو تکنولوژی با یک دیگر، وب سایت‌ها دارای نقاط قوتی مانند سهولت دسترسی و بروزرسانی، هزینه توسعه و پشتیبانی کمتر هستند. از سوی دیگر، وب اپلیکیشن‌ها تجربه کاربری بیشتری را ارائه می‌دهند و قابلیت‌های پیشرفته‌تری دارند، اما نیازمند نصب و بروزرسانی هستند و منابع سخت افزاری بیشتری را مصرف می‌کنند.
🚩 برای آشنایی با نکات مهم در طراحی سایت بخوانید
تفاوت در نحوه کارکرد آفلاین وب اپلیکیشن با وب سایت
وب سایت‌ها و وب اپلیکیشن‌ها به طور عمومی بر اساس مدل کلاینت-سرور کار می‌کنند. در حالت آنلاین، کلاینت (مرورگر یا اپلیکیشن موبایل) درخواست‌ها را به سرور ارسال می‌کند و سپس سرور پاسخ موردنظر را به کلاینت ارسال می‌کند. اما در حالت آفلاین، هنگامی که کلاینت ارتباط خود را با اینترنت از دست می‌دهد، عملکرد وب سایت و وب اپلیکیشن تغییر می‌کند.
عملکرد آفلاین وب سایت
· نمایش صفحات ذخیره شده: برخی از مرورگرها این امکان را دارند که صفحات وبی که قبلاً بازدید کرده‌اید را در حافظه محلی ذخیره کنند. در حالت آفلاین، می‌توانید به این صفحات دسترسی داشته باشید و آن‌ها را مشاهده کنید. با این حال، چنانچه تغییرات دیگری در سایت ایجاد شده باشد (مانند بروزرسانی محتوا یا عملکرد دیگر) در دسترس نیستند.
· استفاده از کش: مرورگرها و وب سایت‌ها معمولاً از فایل‌های کش استفاده می‌کنند تا اطلاعاتی که قبلا از وب سایت دریافت کرده‌اند را ذخیره کنند. در صورتی که بخشی از صفحه یا منابع موردنیاز در حافظه کش موجود باشد، می‌توان آن‌ها را بدون اتصال به اینترنت مشاهده کرد.
· عملکرد محدود: وب سایت‌ها در حالت آفلاین دسترسی به اطلاعات جدید را ندارند و قابلیت‌های تعاملی و پیشرفته‌ای که نیاز به ارتباط برقرار با سرور دارند، در دسترس نیستند.
عملکرد آفلاین وب اپلیکیشن
· ذخیره داده‌ها در دستگاه: وب اپلیکیشن‌ها معمولاً از قابلیت ذخیره سازی داده‌ها در حافظه دستگاه استفاده می‌کنند. در حالت آفلاین، وب اپلیکیشن می‌تواند از داده‌های محلی ذخیره شده استفاده کند و به کاربران اجازه دهد تا اطلاعات را مشاهده کنند و با آن‌ها تعامل داشته باشند.
· سینک داده‌ها با سرور: هنگامی که ارتباط با اینترنت برقرار شود، وب اپلیکیشن می‌تواند داده‌های محلی را با سرور همگام‌سازی کند و تغییرات جدید را دریافت کند. این کار به کاربران امکان می‌دهد که در حالت آفلاین اقداماتی را انجام دهند و سپس آن‌ها را با سرور همگام‌سازی کنند و به تغییرات جدید دسترسی پیدا کنند.
· عملکرد بدون اتصال به اینترنت: وب اپلیکیشن‌ها می‌توانند بخشی از عملکردهای خود را بدون اتصال به اینترنت انجام دهند. این ویژگی به کاربران امکان می‌دهد که به برخی قابلیت‌ها و ویژگی‌های اپلیکیشن دسترسی داشته باشند حتی در صورت بروز قطع اتصال به اینترنت.
به طور کلی در هر دو حالت، استفاده از وب سایت یا وب اپلیکیشن در حالت آفلاین محدودتر از حالت آنلاین است و بستگی به قابلیت‌ها و طراحی هر وب سایت یا وب اپلیکیشن دارد؛ بنابراین تفاوت وب اپلیکیشن و وب سایت در حالت آفلاین قابل توجه است.
تفاوت وب اپلیکیشن و وب سایت در هزینه توسعه
هزینه توسعه وب سایت و وب اپلیکیشن به موارد مختلفی بستگی دارد که یکی از بزرگترین تفاوت‌های این دو تکنولوژیست. عوامل تاثیرگذار در هزینه‌های توسعه وب اپلیکیشن و وب سایت شامل: پیچیدگی و قابلیت‌های مورد نیاز، تکنولوژی و پلتفرم، طراحی و تجربه کاربری می‌باشد.
به طور کلی، هزینه توسعه وب اپلیکیشن ممکن است بیشتر از هزینه توسعه وب سایت باشد چرا که پیچیدگی بیشتر و قابلیت‌های پیشرفته‌تری دارد. با این حال، هزینه نهایی طراحی و توسعه به مواردی نظیر محتوا، طراحی، نیازمندی‌های کسب و کار و تکنولوژی استفاده شده بستگی دارد و می‌تواند متفاوت باشد.
جهت سفارش پورتال سازمانی می‌توانید به این صفحه مراجعه کنید!
سوالات متداول
تفاوت وب اپلیکیشن و وب سایت چیست؟
تفاوت اصلی بین وب اپلیکیشن و وب سایت در قابلیت‌ها و عملکرد آن‌ها است. وب سایت‌ها بیشتر برای ارائه اطلاعات ثابت و محتوا به کاربران استفاده می‌شوند، در حالی که وب اپلیکیشن‌ها قابلیت‌های تعاملی و پیشرفته‌تری را در اختیار کاربران قرار می‌دهند، مانند پردازش داده‌ها، ارسال پیام‌ها، دسترسی به سخت افزار دستگاه و استفاده از اطلاعات زنده.
آیا وب اپلیکیشن‌ها محبوبیت بیشتری نسبت به وب سایت‌ها دارند؟
پرسش محبوبیت بین وب اپلیکیشن و وب سایت به نیازها و هدف استفاده کاربران بستگی دارد. وب اپلیکیشن‌ها برای استفاده‌هایی که نیاز به تعامل پیشرفته و قابلیت‌های خاص دارند، محبوبیت بیشتری دارند. اما وب سایت‌ها همچنان برای ارائه محتوا و اطلاعات به صورت ساده و قابل دسترس برای عموم مردم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
چه عواملی در انتخاب بین وب اپلیکیشن و وب سایت برای یک کسب و کار تاثیرگذار هستند؟
عواملی که در انتخاب بین وب اپلیکیشن و وب سایت برای یک کسب و کار تاثیرگذار هستند شامل نیازمندی‌ها و هدف کسب و کار، بودجه، مخاطبان هدف، طراحی و قابلیت‌های مورد نیاز است. اگر کسب و کار نیاز به قابلیت‌های تعاملی پیشرفته، دسترسی آفلاین و استفاده از دستگاه‌های سخت افزاری دارد، وب اپلیکیشن می‌تواند گزینه مناسبی باشد. اما اگر نیاز به ارائه اطلاعات و محتوا داشته باشد، وب سایت می‌تواند گزینه مناسب‌تری باشد.