SMM یا بازاریابی شبکه‌های اجتماعی، SMM که مخفف عبارت Social Media Marketing که به معنای بازاریابی شبکه های اجتماعی است، یکی از روش‌های دیجیتال مارکتینگ محسوب می‌شود. در صورت بازاریابی مناسب در این شبکه‌ها، می‌توانید حجم زیادی از مخاطبان را جذب کرده و به کسب‌وکار خود رونق ببخشید. با توجه به فعالیت بخش زیادی از جامعه در پلتفرم‌های اجتماعی مانند تلگرام، اینستاگرام، توئیتر و … حضور و بازاریابی در شبکه های اجتماعی، تقریباً برای هر کسب‌وکاری مفید واقع خواهد شد؛ اما باید در نظر داشته باشید که SMM یک کانال فروش مستقیم نیست و تنها ابزاری است برای کمک به فروش بیشتر، درواقع فروش را مستقیماً انجام نمی‌دهد و نیاز به زمان دارد.
مزیت های استفاده از بازاریابی شبکه های اجتماعی
مزیت های شبکه های اجتماعی میتواند به روش های مختلفی تعریف شود آن هم به این دلیل است که اهمیت آن از زوایای مختلفی مورد بررسی قرار میگیرد.:
• داشتن مخاطبین هدفمند
• دسترسی مستقیم به مخاطبین
• افزایش آگاهی از برند
• هزینه پایین اجرا
• افزایش فروش وسرنخ
• ایجاد ارتباط با افراد مختلف
چه کسب‌وکارهایی به استراتژی SMM نیاز دارند؟
• برندهای معروف
• محصولات مربوط به ورزش، سلامت و زیبایی
• محصولات مربوط به کودکان
• کالاهای لوکس
• فروشگاه‌های بزرگ آنلاین
• و کسانی که قصد سرمایه‌گذاری زیادی در تبلیغات دارند.
7 مرحله حضور و بازاریابی
چهار مرحله نخست در جهت حضور در شبکه‌های اجتماعی و سه مرحله آخر برای اجرای بازاریابی در این شبکه‌ها مطرح شده است. باید به این نکته توجه داشته باشید که تمامی این مراحل به یکدیگر وابسته هستند. بااین‌وجود، ممکن است بعضی کسب‌وکارها در شبکه‌های اجتماعی حضور نداشته باشند، اما قصد تبلیغ در این شبکه‌ها را داشته باشند.
به‌عنوان‌مثال، صاحب یک برند لباس ممکن است حساب کاربری اینستاگرام نداشته باشد، اما به دلیل حجم بالای کاربران این پلتفرم اجتماعی، قصد تبلیغ و نمایش کسب‌وکار خود در اینستاگرام را داشته باشد و از این طریق کاربران اینستاگرام را به بازدید از وب‌سایت خود هدایت کند و ترافیک وب‌سایت خود را افزایش دهد. یا اینکه یک توسعه‌دهنده بازی، ممکن است به کانال تلگرامی برای کاربران خود نیاز نداشته باشد، اما برای تبلیغ بازی، جذب مخاطبان ایرانی بیشتر و به دست آوردن نصب بیشتر از طریق تبلیغ در تلگرام که دارای محبوبیت زیادی نزد ایرانیان است، استفاده کند. مراحل حضور و مارکتینگ در شبکه‌های اجتماعی را می‌توان به‌صورت خلاصه به شکل زیر بیان کرد:
۱- عضویت در شبکه‌های اجتماعی
با توجه به اهداف کسب‌وکارتان، پلتفرم موردنظر خود را انتخاب و در آن عضو شده و یک حساب کاربری برای کسب‌وکارتان بازکنید. قبل از برنامه‌ریزی و اجرای استراتژی، ابتدا به نکات زیر توجه کنید:
• هدف از حضور در شبکه‌های اجتماعی چیست؟
• برای عضویت در شبکه‌های اجتماعی، چه چیزهایی نیاز است؟
• آیا شبکه‌های اجتماعی شما ازلحاظ محتوا، عکس، طراحی، URL و … بهینه شده است؟
• کدام شبکه در حال حاضر برای شما مفیدتر است؟
• پروفایل شما در مقایسه با پروفایل رقبا چگونه است؟
۲- مشخص کردن مشتری ایده آل
در این مورد هرچه مشتری نهایی را دقیق‌تر توصیف کنید، بهتر خواهد بود. به‌عنوان‌مثال، اگر مخاطبان هدف شما والدین ساکن تهران باشد، هدفمندی خوبی است، اما اگر بتوانید جزئیات بیشتری مانند سن و سطح درآمد را نیز به‌عنوان معیارهای انتخاب خود قرار دهید، به کسب‌وکار شما کمک شایانی خواهد کرد. در صورت انتخاب مخاطبین هدف اشتباه، مارکتینگ با شکست مواجه خواهد شد. برای یک انتخاب صحیح و مناسب ابتدا معیارهای زیر را در مورد افراد بررسی کنید:
• سن
• محل سکونت
• عنوان شغلی
• درآمد
• بیشترین شبکه‌های اجتماعی مورداستفاده
۳- مشخص کردن موقعیت در شبکه اجتماعی
پس از ایجاد حساب کاربری در شبکه‌های اجتماعی، باید موقعیت حضور خود در این شبکه‌ها را به‌گونه‌ای تثبیت کنید که نشان‌دهنده قصدتان از این حضور و منعکس‌کننده برند شما باشد. برای این کار، مشتریان ایده آل خود را نیز در نظر بگیرید. در صورت مشخص نکردن هدف حضور در شبکه‌های اجتماعی و انتشار پست‌های عمومی به‌صورت رندوم و بی‌هدف، این استراتژی با شکست مواجه خواهد شد؛ زیرا مردم همیشه افراد متخصص در یک حوزه را دنبال می‌کنند نه افرادی که به‌صورت عمومی فعالیت می‌کنند.
۴- ایجاد و تنظیم محتوای درگیر کننده
متأسفانه، بسیاری از کسب‌وکارها مستقیماً و بدون انجام مراحل قبل، اقدام به اجرای این مرحله می‌کنند. با در دست داشتن اطلاعاتی نظیر مشتریان ایده آل و هدف از حضور برای این مشتریان، ایجاد محتوای مربوطه آسان به نظر می‌آید.
انواع محتوا در شبکه های اجتماعی
• تصویر
• ویدئو
• پست‌های وبلاگ
• اخبار شرکت
• اینفوگرافیک
• کتاب‌ها یا eBook
• مصاحبه‌ها
محتوا اشکال مختلفی دارد، اما شما باید از محتوایی استفاده کنید که هم‌راستا با اهداف مشخص‌شده برای مشتریان ایده آل و مهارت‌های شما باشد. در نظر گرفتن محتوای باکیفیت، جذاب و مرتبط باید در اولویت قرار گیرد. به‌منظور مشخص شدن زمان، فرکانس و موضوعات پست کردن هر محتوا، پیشنهاد می‌شود که یک تقویم محتوا ایجاد کرده و طبق آن عمل کنید. همواره کیفیت محتوا را نسبت به کمیت آن در اولویت قرار دهید.
۵- تعیین شاخص‌های کلیدی موفقیت (KPI)
به‌منظور پی بردن به میزان موفقیت حضور خود، نیاز به تعریف و اندازه‌گیری فاکتورهایی است. علاوه بر میزان موفقیت استراتژی، باید تأثیرگذاری زمان و پول صرف شده برای این استراتژی را نیز اندازه گرفت. برخی از شاخص‌هایی که باید اندازه‌گیری شوند شامل موارد زیر است:
• نرخ تبدیل
• زمان صرف شده در صفحات وب‌سایت
• (mention)، ذکر کردن نام برند
• تعداد کل اشتراک‌گذاری
• تعداد بازدید
۶- سرمایه‌گذاری روی ابزار مدیریت شبکه‌های اجتماعی
اغلب بازاریابان به‌منظور افزایش سود خود، از ابزارهایی برای مدیریت شبکه های اجتماعی استفاده می‌کنند. استفاده از این ابزار ها باعث تسهیل استفاده از این شبکه‌ها می‌شود. یکی از مزایای این ابزارها، امکان زمان‌بندی انتشار پست‌ها است. برای عملکرد مناسب، ابزار مدیریت خود را با تقویم محتوایی که در مرحله قبل ایجاد کرده‌اید، هماهنگ کنید.
۷- دنبال کردن، آنالیز، بهینه‌سازی
این مرحله، مهم‌ترین نقش در موفقیت کسب‌وکارها در رسانه‌های اجتماعی را دارد. بااین‌وجود، بسیاری از بازاریابان از آزمون‌وخطا استفاده می‌کنند که ممکن است همواره نتیجه دقیقی را از این کار به دست نیاورند؛ اما دنبال کردن (track) نتایج، تجزیه‌وتحلیل داده‌های به‌دست‌آمده و ایجاد تغییرات برای بهینه‌سازی نتایج بهترین راه‌حل ممکن است.
در نظر داشته باشید، بازاریابی در شبکه‌های اجتماعی، کار ثابتی نیست و همواره در حال تغییر است و شما نیز باید خود را با این تغییرات همگام سازید؛ بنابراین، یک استراتژی ایجاد کرده و با گذر زمان و به دست آوردن اطلاعات بیشتر در مورد کسب‌وکار و مخاطبین خود، به‌صورت مداوم آن را بهینه سازید تا بهترین نتیجه را به دست آورید.
معایب بازاریابی شبکه های اجتماعی در ایران
با توجه به نداشتن محدودیت در استفاده از انواع کانال های شبکه اجتماعی در تمام دنیا، این نوع بازاریابی بسیار رایجتر از قبل مورد توجه قرار گرفته است ولی در ایران به دلیل داشتن محدودیت هایی در استفاده از بعضی کانال های شبکه های اجتماعی مانند فیسبوک، توییتر، هنوز بازاریابی در شبکه های اجتماعی در ایران به درستی انجام نمی شود و شاید به همین دلیل است که کسب و کارها برای به دست آوردن درآمد از فضای آنلاین به تبلیغات آنلاین مانند تبلیغات همسان، تبلیغات بنری، تبلیغات نمایشی و … روی می آورند.